Tôi còn nhớ như in cảm giác ngày hôm ấy, một cảm giác rộn ràng, phấn chấn kỳ lạ khi tôi được ba mẹ cho phép đến với GĐPT. Ấy là ngày rằm tháng bảy, ngày Vu Lan năm thứ hai của thập kỷ sáu mươi, thế kỷ trước.
Ngày Vu Lan ở quê tôi bao giờ cũng diễn ra rất ý nghĩa và hoành tráng, bởi Vu Lan cũng là dịp để HTr và đoàn sinh chúng tôi kỷ niệm ngày thành lập đơn vị mình và là ngày kết thúc mùa tảo mộ, một lễ hội mang tính về nguồn của quê hương được khởi sự từ mồng chín tháng bảy hàng năm.
Đã bao đời nay người dân quê tôi xem mùa tảo mộ là dịp để cho con cháu tạ ơn tổ tiên. Thăm viếng đấng sinh thành, một lễ hội hoàn toàn mang ý nghĩa báo hiếu, thiêng liêng, cho nên dù ở đâu, làm gì hay ở địa vị nào trong xã hội, tất cả mọi người đều một long hướng về lễ hội rằm tháng Bảy.
Mặc chiếc áo Lam xinh xắn và chiếc quần soọc có dây treo, đồng phục Nam Oanh vũ, tôi cứ ngắm đi ngắm lại, nó là niềm mơ ước và đợi chờ cửa tôi. Đã nhiều lần xin mẹ là cũng chừng ấy lần mẹ cứ “hoãn binh ” để từ chối, chỉ vì một ý nghĩ đơn giản của mẹ là: Với mẹ bao giờ tôi vẫn là một đứa con bé bỏng cần phải được chở che.
Thuở ấy quê tôi thật sự an bình. Vẫn bao mái tranh ẩn mình bên những hàng tre êm ã tiếng chuông chùa buông rơi lúc chiều xuống làm cho cảnh làng quê thêm hiền hoà thanh thoát. Những buổi chiều tháng ba, trên cánh đồng đã gặt với chẩn đầy cỏ trâu bọn trẻ chúng tôi tha hồ đùa vui, chạy nhảy nào thả diều, nào chơi trò đuổi bắt, trong lúc những chú sơn ca đua nhau hót líu lo tấu lên khúc nhạc đồng quê. Chừng ấy có khi cũng đã níu chân vài người đang đi qua đây dừng lại chốc lát ngắm nghe.
Đối với tôi ngoài tình yêu mến quang cảnh quê hương tôi còn một ước mơ nữa là đến với GĐPT để cùng mấy người bạn thân đã sinh hoạt trước rồi được khoác bộ đồng phục áo Lam mà tôi cho là xinh đẹp nhất, mỗi dịp lễ Vu Lan cùng nhau đi cắm trại vui chơi, được anh chị trưởng mến thương.
Tôi còn nhớ những ngày chưa đến với đoàn, có khi tôi bỏ ra cả giờ để ngắm xem vòng tròn sinh hoạt các trò chơi vui nhộn cộng thêm điệu bộ vui tươi cửa các anh chị quản trò lúc hát bài “ngồi quây quần xem đây thiếu ai, có em đây có em đây . . .” tôi lấy làm thích thú đến nỗi quên cả về ăn. Bởi thế có lần tôi bị mẹ rầy vì phải để phần cơm. Nhờ thâm nhập từ trước như vậy nên khi được nhận vào đoàn tôi đã hoà nhập ngay với các bạn, tôi đã nhập vai diễn rất dễ dàng. Những đoàn sinh Oanh vũ cùng lứa với tôi hồi đó hầu hết nay đã đến lục tuần, thế mà mỗi lần gặp nhau lại không ngớt nhắc lại cái thủa “Quay một vòng hát mà chơi” cái thời hoang nghịch đến “dễ ghét” lại dễ khóc và ngoan ngoãn thì cũng không ai bằng ấy.
Mới đó mà đã hơn bốn mươi lăm năm rồi ! Ngôi chùa uy nghi vẫn còn đó, vẫn luỹ tre làng, vẫn ruộng đồng, nhưng cảm nhận của con người trước cảnh vật nay đã khác.
Những “oanh cồ” ngày ấy nay mỗi đứa một phương, người thì đủ duyên và nghị lực cùng nhau tiếp bước cuộc hành trình, người thì do hoàn cảnh phải tha phương, kẻ do vị thế xã hội không còn được nắm tay nhau quay vòng tròn, cũng không ít người mỏi gối chùn chân đã quên đi lý tưởng đã từng một thời gắn bó và cũng có người đã vĩnh viễn đi xa. Người mẹ kính yêu cũng đã bỏ tôi mà đi, tôi không còn được mẹ chở che như thửa nào. Tôi bỗng cảm nhận sâu sắc lý vô thường của vạn pháp. Ngoài kia trời lác đác mưa, tiếng chuông chùa cứ buông lơi từng tiếng, từng tiếng… Tôi chợt vẳng nghe tiếng còi sinh hoạt bên chùa đang vang lên … thúc giục .
Một chiều đông 2008
Tâm Ninh Hoàng Công Hiền
