Chương II: Gia đình Phật tử – Ban Hướng dẫn GĐPT Quảng Trị 1960 – 1962.

NĂM 1960:

Cuối niên khoá, Đại Hội các Huynh trưởng các quận họp tổng kết và đến tháng 2/1960 Đại Hội Huynh trưởng toàn Tỉnh được triệu tập vào ngày 21-22- và 23. Số lượng đại biểu rất đông đảo mặc dầu các gia đình phải cử một số đại biểu hạn chế.

Lễ khai mạc tổ chức vô cùng trọng thể. Trên hàng ghế quan khách, ngoài quý thầy Hội trưởng và quý thầy trong  Giáo hội Tăng già, còn có ông Ty Trưởng thanh niên, Ty Trưởng cảnh sát, ông Đạo trưởng Hướng đạo Ái Tử, ông Tỉnh Đoàn Trưởng thanh niên Cộng Hoà và Ban hướng dẫn GĐPT Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam tại Trung Phần.

Có lẽ với thành phần quan khách kể trên, nên mở đầu bài diễn văn khai mạc, anh Trưởng ban đề cập ngay đến vai trò của GĐPT đối với xã hội ngày nay.

Chưa bao giờ nhân loại trải qua một cơn biến động trong đại bàng cơn biến động của thế kỷ 20, một biến động sâu xa đang đe doạ huỷ diệt toàn diện con người.

Biến động đó là lý tưởng sùng thượng vật chất, bắt nguồn từ thế kỷ thứ 18 và hiện đang ngự trị tâm tư của hầu hết thanh niên hiện đại.

          Ở Việt Nam ta, trong tầng lớp thanh niên, ý thức đó lại càng nặng nề hơn nữa, cơ hội như những giá trị tâm linh của nền văn minh tinh thần kiến tạo trên 4000 năm lịch sử đều bị tiêu tan trong dòng lịch sử.

“Văn minh Đông Á trời thu sạch,

Này lúc luận thưởng đảo ngược ru?”.

Tâm trạng trên đây của một thần nhân hồi tiền chiến cũng là tâm trạng chung của những nhà chính trị, tôn giáo, giáo dục hiện đang lo âu cho tiền đồ và vận mệnh thanh thiếu nhi mà sự hiện diện hôm nay là một minh chứng, biểu dương hoài bảo giải thoát cho thế hệ thanh niên hiện đại nói riêng, cho nhân loại nói chung ra khỏi những nghiệp chướng do ý thức sùng thượng vất chất gây nên…

Đề cập đến tình trạng sa đọa đạo đức trên đây để trình bày một đường lối giáo dục của GĐPT, đặt nó như một yếu tố khẩn cấp xây dựng xã hội.

Những yếu tố tâm sở tạo thành, Đức Thích Ca Mâu Ni chính là những yếu tố giải thoát cho chúng ta, cho tất cả những con người trong cái thế giới mà sự đấu tranh sinh tồn trở thành một thông lệ hay một quy luật của sự sống. Những yếu tố đó là Năng Nhân và Tịnh Mặc.

Chắc quý vị đã đồng quan điểm của chúng tôi, rằng tâm hồn con người hiện đại phải được bổ cứu bằng cách phát huy triệt để tình thương yêu, chí hào biện và đức hy sinh (Năng Nhân) phải gia cường sức dũng cảm để đè bẹp những cám dỗ vật dục (Tịnh Mặc) hai yếu kiện tất nhiên của một thế giới an lạc…

Sau những lời lẽ trình bày về tinh thần hoạt động và giáo dục của Gia Đình Phật Tử, anh Trưởng Ban Hướng Dẫn cũng nêu lên một hoài bão ở tương lai:

“Gia Đình Phật Tử đã đánh dấu một sức bành trướng bộc phát, về số lượng và đã gây một phong trào rộng lớn khắp nơi.

Nhưng cũng trong cái rộng lớn đó của một phong trào mới phôi thai đã ẩn chứa những cái khó khăn phức tạp  trong sự điều khiển, đòi hỏi sự am hiểu tường tận, một nhận xét sắc bén, một trí tuệ thông suốt ở cương vị lãnh đạo trong tổ chức của chúng ta, một tổ chức đang tự tạo cho chúng ta một hướng đi và một căn bản lý thuyết…”

Với tinh thần sáng suốt đó với ý hướng đặt ra tại đại hội, một chương trình đã hoạch định để thực hiện.

Trước tiên phải nói đến sự thành lập cơ cấu của Ban Hướng Dẫn:

Đại Hội đã nhận thức rằng, với một số tổ chức rộng lớn và phương tiện làm việc hạn chế, Ban Hướng Dẫn không thể đi sát các GĐPT trong tỉnh và điều kiện tất yếu là tăng cường và xiết chặt cơ cấu của sự hướng dẫn, vì vậy một chức vụ mới được Đại Hội chấp thuận, mặc dầu không được ấn định trong quy chế về GĐPT: “Chức vụ phụ tá đặc ủy”.

Cho nên thành phần Ban Hướng Dẫn năm nay, trong danh sách chúng ta thấy có thêm các Phụ tá đặc ủy.

Sau đây là thành phần Ban Hướng Dẫn:

Trưởng ban                              : Nguyễn Đức cự.

Phó trưởng ban                        : Tư Đồ Minh.

Phó trưởng ban                        : Trần Quang Toản.

Phó trưởng ban                        : Tôn Nữ Thị Phố.

Chánh thư ký                           : Nguyễn Bái.

Phó thư ký                               : Võ Thị Lê.

Phó thư ký                               : Nguyễn thị Lam.

Thủ quỹ                                   : Lữ Thượng Công.

Phó thủ quỹ                             : Phan Thị Bích Thuận.

Uỷ viên Nam PT                      : Nguyễn Đại Hoàng.

Uỷ viên Thiếu Niên                  : Nguyễn Khắc Uỷ.

Oanh Vũ Nam                          : Nguyễn Đức Thương.

Oanh Vũ Nữ                             : Nguyễn Thị Kim Khanh.

Nữ Phật Tử                              : Tôn Nữ Thị Phố.

Phụ tá uỷ viên Nam PT             : Tăng Thế Đinh.

Phụ tá uỷ viên Thiếu Niên         : Vĩnh Trị.

Phụ tá uỷ Oanh Vũ Nam           : Lê Thiện Hữu.

Đặc uỷ hạt Nam                       : Tư Đồ Minh.

Đặc uỷ hạt Bắc                         : Trần Quang Toản.

Đặc uỷ hạt Trung                     : Nguyễn Đại Hoàng.

Ngoài ra còn có các phụ tá vùng: Trần Từ, Nguyễn Văn Chất, Ngô Doan, Phan Tám, Nguyễn Đức Chứng, Lê Thuỳ Dương, Phạm Hạt, Trần Hiêu, Trương Đăng Loan, Lâm Duy Lư, Đỗ Hoằng, Hoàng Ngọc Ngữ.

Hệ thống lãnh đạo như vậy đã cải tiến cho hợp với hoàn cảnh địa thế và nhu cầu hướng dẫn. Nhờ đó mà phong trào GĐPT được liên kết, hỗ trợ và khai thông những bế tắc trong tình hình sinh hoạt chung.

Về nề nếp tu học, hội thảo của Huynh trưởng vùng cũng được đề ra để trau dồi cho Huynh trưởng tiến bộ theo kịp những đòi hỏi về tu học của đoàn sinh.

Hướng hoạt động mà Đại Hội đề ra năm nay là xây dựng cơ sở để chuẩn bị cho trại họp bạn ngành Thiếu toàn quốc tại Nha Trang. Một phong trào cũng cố và kiện toàn trổi dậy. Công cuộc tổ chức và huấn luyện trại sinh bắt đầu.

Một trại huấn luyện Huynh trưởng và Đội Chúng trưởng đặc biệt cho trại sinh thực tập tại đình Cổ Thành do anh Nguyễn Văn Châu làm Trại trưởng và anh Nguyễn Khắc Ủy làm Trại phó. Số lượng Huynh trưởng trại này gồm có 63 Huynh trưởng và 79 Đội Chúng trưởng thụ huấn.

Trại họp bạn Nha Trang bất thành. Sau đó Ban Hướng Dẫn dồn tất cả năng lực để thực hiện chủ trương kiểm tra các GĐPT trong Tỉnh.

Một đoàn kiểm tra được thành lập gồm:

– Trưởng đoàn    : Nguyễn Khắc Uỷ.

– Ban viên           : Anh Hoàng Cảnh Đã, Nguyễn Đức Chứng, Trần Vạn, Nguyễn Đình Luyện, Hoàng Ngọc Miên, Trần Thị Đoá, Lâm Duy Lư, Ngô Doan và các ban viên trong Ban Hướng Dẫn phối hợp công tác. Đoàn đã khởi hành từ Hải Lăng (tháng 8-1960) qua Triệu Phong, Gio Linh đến Cam Lộ.

Công cuộc kiểm tra này, một mặt giúp cho Ban Hướng Dẫn nắm được tình hình thực tế tại các gia đình, nhận xét tìm hiểu các khả năng của anh chị Huynh trưởng điều khiển các gia đình. Về kết quả ngoài công tác kiểm tra, đoàn cũng đã đứng trên tư cách và quyền hạn của mình  mà chấn chỉnh lại các gia đình, tập luyện nề nếp sinh hoạt, chỉ vẽ đường lối tu học cho đoàn sinh. Nhờ sự tiếp sức với Ban trị sự, các khuôn hội đoàn đã trình bày rõ rệt về tính cách giáo dục thanh thiếu nhi theo phương pháp mới trên căn bản giáo lý Phật Đà.

Năm 1960, lại một công tác đặc biệt tỏ rõ sáng kiến và tài chủ trương của anh Trưởng ban  Nguyễn Đức Cự một con người nhỏ nhoi về thể xác như lớn mạnh về tinh thần.

Đó là chủ trương công tác từ thiện trong dịp lễ Vu Lan.

Với chủ trương này trong một tháng trước ngày lễ Báo Hiếu, tất cả các đoàn sinh, đến bữa ăn bớt lui một nắm gạo vào hủ tiết kiệm và đến ngày Vu Lan đem ra phát chẩn cho người nghèo. Ngoài ra các Huynh trưởng thực hiện các ngày “Đồng Tâm” nhịn ăn để bỏ gạo cho công tác từ thiện.

Chủ trương gạo từ thiện này đem đến kết quả không ngờ: Không đầy một tháng mà toàn Tỉnh có tới 24 tạ gạo 4.600 bạc và 20 mét vải của đoàn sinh dành dụm để cứu tế trong dịp Vu Lan. Thật là một ngày có ý nghĩa. Buổi cấp phát được tổ chức ngay tại các vùng, những người nghèo được  nhận gạo cứu trợ trước mặt đông đảo toàn sinh GĐPT cảm động nhất là của cứu trợ lại là sự hy sinh nhịn ăn của các em nhỏ. Hàng ngàn người nghèo khó đựơc trợ cấp và các em đều vui mừng, và thoả nguyện với kết quả của mình.

Công cuộc chủ trương đặc biệt đã có một ứng dụng giáo dục vô cùng sâu sắc, đã liên kết hành động tự thành trong tự lợi như văn thư giải thích quan niệm báo hiếu đã nói rõ: “Quan niệm báo hiếu của đạo Phật không như Nho giáo cấu trúc trong phạm vi gia tộc” nghĩa là chỉ lo báo đáp công ơn sinh thành dưỡng dục, mà còn vượt ra ngoài xã hội vì theo quan điểm luân hồi, chúng sanh đều là cha mẹ, anh, chị, em của nhau, đều là tác dụng nhân quả cho nhau, thế cho nên: báo hiếu chẳng những là đền đáp công ơn dưỡng dục, mà là tạo những đạo nghiệp  giải thoát, cởi mở những kết giây ràng buộc, những nghiệp chướng cho cha mẹ, anh em, tới thân bằng quyến thuộc, nói chung cho xã hội mình.

Vì thế mục tiêu của phong trào báo Hiếu là thực hiên những công tác xã hội, từ thiện và Ban Hướng Dẫn đề ra những hoạt động thiết thực…

Ngoài ra các việc làm có tính cách lịch sử tại các quận còn có các hoạt động chính sau đây:

Triệu Phong: Trại họp bạn ngành Thiếu tại Bích La Đông. Trại này gặp phải mưa gió dữ dội tuy nhiên trại sinh vẫn hào hứng, không vì mưa gió mà ảnh hưởng tới tinh thần trại. Trại tập họp trên 800 trại sinh kể cả nam và nữ và đã phát hành một đặc san trại mang tên là Thiện Nguyện.

Tại Hải Lăng: Hoạt động nặng nề về văn hoá, nhiều lớp luyện thi Tiểu học và các lớp Bổ túc văn hoá Trung học mở dạy cho đoàn sinh đã thu được nhiều kết quả tốt.

Công cuộc xây dựng trường Tiểu học Hải Lăng cũng được thúc tiến mạnh mẽ. Về số lượng đoàn sinh trong toàn tỉnh, sau cuộc kiểm tra đã nắm được số lượng chính xác.

Về đoàn sinh:     Nam Phật Tử:       707

                          Nữ Phật Tử:          925

                          Thiếu Niên:           2.259

                          Thiếu Nữ:             2.482

                          Oanh Vũ Nam:      1.541

                          Oanh Vũ Nữ:         đoàn sinh.

Về Huynh trưởng: Cấp Tín:             6

                            Dự Tập:              35

                          Chưa xếp cấp         huynh trưởng.

Về Gia Đình:      Chính thức:           65 GĐ.

                          Tạm thành lập:      44 GĐ.

                          Đang xây dựng:     GĐ.

Số GĐ được thành lập thêm trong năm: Bình An, Thượng Trạch, Gia Đằng, An Hội, Ba Lăng, Trung Kiên, Ái Tử, Tân An, Thuận Đầu, La Vang, Phú Long, Phước Thị, Ninh Phù.

Nhờ đợt kiểm tra trong năm mà tình hình Gia Đình Phật Tử được cũng cố, Ban Hướng Dẫn đi sát với tình hình cơ sở nhờ vậy mà 57 GĐ đã được Ban Hướng Dẫn đề nghị Tỉnh hội thừa nhận thành lập chính thức.

NĂM 1961:

Đại Hội Huynh trưởng thường niên được triệu tập vào tháng 3 năm 1961 có 105 gia đình tham dự với số 241 Huynh trưởng đại biểu tham dự.

Đại Hội này do anh Trưởng Ban tổ chức điều khiển vì anh trưởng Ban Hướng Dẫn bị bệnh.

Trong buổi lễ khai mạc, có các Gia Đình Phật Tử xuất sắc của các quận: Thạch Hãn, Dương Lệ Văn, Cam Lộ, Lam Thuỷ về trình diễn để giới thiệu cho các GĐPT trong Tỉnh tình hình tổ chức và sinh hoạt, hầu lấy đó làm những điển hình xây dựng cho các GĐPT trong Tỉnh.

Một ý tưởng mới nêu lên trong bài diễn văn khai mạc:

“ Đạo pháp càng lu mờ thì nhân tâm càng đồi trụy. Phải chăng hậu quả của văn minh khoa học chỉ là sự giao gio của trên hai thế kỷ để đến hôm nay chúng con phải gặt bão. Sự lo âu của số kiếp con người hiện nay là một sự thực hiển nhiên, và hiển nhiên hơn là sự xuống dốc của tâm hồn.

Ngược dòng kết quả để tìm đến nguyên nhân những con người sáng suốt  của ngày nay đã nhận được rằng, sự giáo dục trong các chế độ hiện hữu đã thiếu nhiều về trí tuệ mà quên hẳn lương tâm cho nên con người hiện sống nhiều về trí óc mà không sống nhiều về con tim. Những hành động tàn sát bóc lột, nhanh  nhãnh trên báo chí, báo nguy cho sự suy sụp của nhân loại.

Chính vì vậy mà quý vị đã đến với đại hội chúng con, đến với tổ chức chúng con một tổ chức mà trong đặc tính đã có một tác dụng giáo dục quan trọng.

Đó là tác dụng giáo dục thanh thiếu nhi của GĐPT, một gạch nối liền giữa lương tâm và lý trí, giữa cá nhân và xã hội, điểm đặc biệt thiếu sót căn bản của các chế độ giáo dục hiện hữu tác dụng giáo dục của GĐPT là rèn luyện những con người mới, theo một nhân sinh quan mới Từ Bi Hỷ Xả, để tạo nên một xã hội mới, một xã hội quân bình về thể chất và tâm hồn một sự quân bình phải nhìn nhận như một điều kiện tiên quyết cho sự sinh tồn, cho cuộc sống giải thoát ngoài mọi sự đau thương do tâm “chấp trước” gây nên…”

Đề cập đến tác dụng giáo dục trên đây để đặt ra một phương hướng hoạt động cho đại hội:

“…. Giáo dục, nhất là giáo dục thanh thiếu nhi phải hướng đến tương lai, tìm trong đó những nhu cầu cơ yếu của xã hội trên con người, những nhu cầu đó cần được học hỏi trong hiện tại để thích dụng cho tương lai.

Tài năng trước hết là sự am hiểu và rèn luyện chương trình tu học của GĐPT là một chương trình nhắm vào nhu yếu của xã hội ngày mai, nhằm vào sự liên đới xã hội, cho nên ngoài những kiến thức về phương diện hoạt động mà đức Phật đã chỉ dạy trong Ngũ Minh Pháp (Nhân Công Xão Minh) chương trình giáo dục của Gia Đình Phật Tử phải đặt ra một ý niệm về xã hội, về một tương quan giữa cá nhân và đoàn thể về một ý thức đầy đủ với cuộc đời mà chuẩn bị khả năng để phụng sự theo mục tiêu lý tưởng của Phật Giáo.

Thực hiện chương trình tu học là hướng hoạt động chính yếu của chúng ta mà bổn phận của Huynh trưởng, trước tiên là nhằm vào sự thực hiện chương trình tu học đó. Đó là hướng chính đặt ra cho Đại Hội năm nay, một đề nghị cấp thiết để giải quyết tình trạng bế tắc trong tinh thần sinh hoạt của gia đình  Phật Tử toàn tỉnh…”

Đó là những đường lối tinh thần chỉ hướng cho Đại Hội, thể hiện vào các quyết định về dự án hoạt động Phật sự trong năm, Đại Hội này đã bầu cử thành phần Ban Hướng Dẫn:

Nhìn vào cơ cấu trên, chúng ta thấy rằng BHD năm nay, ngoài các thành phần chủ yếu, còn có đặc điểm một ban Tu Thư gồm những Huynh trưởng có khả năng, sáng kiến và kinh nghiệm hướng dẫn GĐPT hoạt động.

Sự thành lập này dựa trên nhận định chính xác về thực trạng sinh hoạt của GĐPT. Sự bế tắc của các gia đình chỉ có thể khai thông bằng cách tu chỉnh lại các tài liệu tu học cho sát với trình độ của đoàn sinh và hợp với trình độ của Huynh trưởng, tài liệu phát hành dồi dào về tận các gia đình cho đoàn sinh tu học.

Về phần lãnh đạo: tinh thần phân hoá Ngành đã đi vào kế hoạch thực hiện. Hệ thống Ngành cũng được đem ra bàn cải tại Đại Hội này.

Theo quyết định của Đại Hội, uỷ viên Ngành có thể trực tiếp điều động của các Huynh trưởng của Ngành mà chỉ cần thông qua bác Gia trưởng.

Để tăng hiệu lực lãnh đạo hệ thống Ngành, hệ thống Ngành lại thêm Phụ tá tại cấp huyện thị và Vùng. Các phụ tá Ngành làm trung gian giữa uỷ viên Ngành của Ban Hướng Dẫn và Đoàn trưởng các Ban Hướng Dẫn và Đoàn trưởng các gia đình.

Đó là điểm nổi bật nêu lên của Đại Hội năm nay. Tinh thần phân hoá Ngành nói trên cũng là động cơ thúc đẩy trại họp bạn Huynh trưởng toàn Tỉnh tổ chức vào tháng 5 năm 1961 tại bãi biển Mỹ Thuỷ mang tên là A Dục.

Trại này gồm có 635 Huynh trưởng các Ngành trong toàn Tỉnh. Trại có sáu khu chính, mỗi khu vực dành riêng cho mỗi Ngành. Chương trình hoạt động, ngoài những liên lạc tinh thần mang màu sắc chung của trại, mỗi Ngành đều có một chương trình hoạt động và hội thảo riêng.

Phần hướng dẫn tinh thần sinh hoạt của các Ngành do Ban Hướng Dẫn Trung Phần chịu trách nhiệm: Anh Châu Tăng nói về nam và nữ, anh Nguyễn Khắc Từ trình bày về ngành Thiếu và anh Nguyễn Đức Thương trình bày về ngành Đồng.

Trại này thu được nhiều kết quả tốt đẹp về phương diện phân hoá Ngành, đánh dấu một sự chuyển hướng trong nề nếp sinh hoạt của GĐPT tỉnh nhà. Sau trại họp bạn này, tại các chi hội đều tổ chức các trại họp bạn theo tinh thần phân hoá Ngành:

– Trại họp bạn Gio Linh:                680trại sinh.

– Trại họp bạn Cam Lộ:                   337 trại sinh.

Tại Triệu Phong một trại họp bạn riêng về ngành Thiếu thuộc vùng Đại Hào có 240 trại sinh tham dự.

Tại Hải Lăng có một trại họp bạn Liên đoàn trưởng gồm 55 gia đình cắm tại Câu Nhi.

Tinh thần phân hoá Ngành cũng bước sang phạm vi huấn luyện.

Ban Hướng Dẫn Trung Phần tổ chức một trại huấn luyện cấp I riêng về ngành Nữ tại Quảng Trị để làm thí điểm đúc kết kinh nghiệm.

Cùng với trại này Ban Hướng Dẫn cũng tổ chức một trại huấn luyện cho Nam Huynh trưởng, địa điểm riêng biệt, nhưng cũng đặt dưới sự giảng huấn của Ban Hướng Dẫn Trung Phần.

Về tính chất trại huấn luyện này đặc biệt áp dụng theo nội quy quy chế mới về huấn luyện. Vì vậy trại sinh phải được bổ túc thêm những điểm còn thiếu sót trong chương trình huấn luyện cũ.

Vì gặp một trở ngại bất ngờ, Ban Hướng Dẫn Trung Phần không ra đảm trách việc giảng huấn được vì vậy mà hai trại phải họp chung với nhau, cùng thụ huấn một chương trình mặc dầu trại Nam và trại Nữ đều có hai Ban quản trại riêng biệt.

Tuy thiếu mặt Ban giảng huấn của Trung Phần, Ban Hướng Dẫn phải phân phối nhau để phụ trách giảng dạy đúng theo chương trình của nội quy quy chế mới về huấn luyện. Vì không chuẩn bị trước tài liệu, hơn nữa sách tham khảo lại không có sẳn, nên các giảng viên phải lấy đề tài trong thực tế điều khiển, trình bày theo nhận xét và kinh nghiệm của mình, cho nên trại thu được kết quả không ngờ  nhất là về phần thực hành.

Sau khi bế mạc trại, ban quản trại đã cấp chứng chỉ cho 38 trại sinh trúng cách trại cấp I (trong đó có 8 trại sinh ngành Nữ).

Sinh hoạt Ngành cũng áp dụng vào tổ chức của trại: Đội Chúng được kết hợp riêng theo từng Ngành. Ngoài những phần huấn luyện về nghệ thuật điều khiển, còn có một chương trình huấn luyện riêng mang đặc tính của Ngành.

Về quản trị: trại sinh phải tự quản lấy mình, Đội Chúng hoạt động tự trị theo quy chế tự túc. Ban trại trưởng cũng vậy, vừa học vừa làm, vừa làm vừa học .

Lề lối tổ chức trại huấn luyện này rất có nhiều tác dụng về phương diện rèn luyện, cho nên được áp dụng kế tiếp cho các trại huấn luyện Huynh trưởng tập sự (trại Lương Điền 85 trại sinh) và các trại huấn luyện Đội Chúng trưởng.

Về các trại huấn luyện Đội Chúng trưởng này, đặc biệt tại quận Triệu Phong đã tổ chức tại 6 địa điểm mà tổng số trại sinh lên đến 527 người.

Cuối năm 1963 một vấn đề làm khuấy động dư luận GĐPT, là vấn đề thống nhất GĐPT, những cuộc thảo luận, những cuộc thăm dò ý kiến diễn ra sôi nổi xung quanh vấn đề.

• Giữ cấp phần, bỏ cấp phần.
• Liên hệ và quyền hạn của Tổng hội Phật Giáo Trung Phần và Ban Hướng Dẫn Trung Ương.

          Đa số Huynh trưởng đã biểu lộ nguyện vọng thống nhất một cách triệt để và không muốn một sự chi phối của tổng hội Phật Giáo Trung Phần, mặc dầu những điều kiện pháp lý của Hội không cho phép đặt GĐPT ngoài vòng pháp lý đương nhiên của Hội.

Tinh thần thống nhất lại càng thiết tha hơn qua những lúc cải vã hăng say bên lề hội nghị cũng như qua những lúc bốp chát nhau trong cuộc thảo luận tại hội trường.

Trong năm nay công cuộc từ thiện và công cuộc kiểm tra vẩn tiếp tục. Về từ thiện kết quả thu được 10 tạ gạo và 8312$.

Về kiểm tra, đặc biệt chú trọng về tình hình quản trị và điều khiển đoàn sinh rất khả năng và trình độ của Huynh trưởng.

Số lượng các gia đình cũng được tăng lên: Thượng Trạch, Gia Đẳng, Nhan Biều, Vạn An, Bình An, Cam Vũ, Nhữ Thượng, Nhĩ Hạ, Lan Đình.

Tổng số đoàn sinh, tổng kết theo cuộc kiểm tra cuối năm:

• Nam Phật Tử: 825 đoàn sinh.
• Nữ Phật Tử: 587 đoàn sinh.
• Thiếu Nam: 475 đoàn sinh.
• Thiếu Nữ: 928 đoàn sinh.
• Oanh vũ nam: 878  đoàn sinh.
• Oanh Vũ Nữ  đoàn sinh.

NĂM 1962:                       

Đại Hội Huynh trưởng được triệu tập dịp tết Nguyên Đán Đại Hội khai diễn trong một biến chuyển quan trọng của Tỉnh hội. Thầy Chánh hội trưởng được lệnh của Tổng Trị Sự điều động vào Khánh Hoà, Tỉnh trị sự thiếu người xữ lý công việc. Một điều không may nữa là anh Trưởng ban vì lo sửa soạn lên đường đi quân dịch, nên không ra dự lễ khai mạc Đại Hội.

Trước tình hình đó, đại hội vẫn tiếp diễn qua sự chứng minh của Đại Đức chủ trì Thích Lương Bật sự giáo lý của tỉnh trị sự. Một vài hoang mang giao động, xao xuyến tâm tư các ban viên Ban Hướng Dẫn, nhất là việc chức vụ Trưởng Ban HD.

Hội nghị riêng, hội nghị chung, sắp đến…. Một vài ý kiến xin Tỉnh trị sự mời một thành phần ở ngoài vào giữ chức vụ Trưởng Ban…Nhưng Tỉnh trị sự cũng đứng giữa nga ba, hiện không ai đứng ra xử lý công việc, và đây là lời Thầy nhắc nhủ khi tiển biệt trại sinh.

“Dẫu thế nào anh em cũng phải giữ lấy phong trào ở trong tay mình. Tổ chức chúng ta càng mạnh mẽ thì con người lãnh đạo phải là những con người thoát thai từ tổ chức ấy. Nếu việc đạo, việc gia đình đòi hỏi đến sự hy sinh thì phải có người đứng ra gánh vác, chính những lúc khó khăn này đòi hỏi đến sự hy sinh của anh chị em…Đừng phó thác cho người khác…”

Lời nói của Thầy đã thực hiện.

Giữa những khó khăn hoàn cảnh, đại hội đã tự chủ toạ lấy cuộc họp và đã cử một Ban Hướng Dẫn với những Huynh trưởng sau đây:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

:

Nguyễn Khắc Uỷ.

Tư Đồ Minh.

Trần Quang Toản.

Trần Thị Kim Trâm

Nguyễn Đỉnh Thịnh

Trương Đăng Trung

Phan Thị Bích Nhuận

Nguyễn Bái.

Trần Thị Kim Trâm

Hồ Thị Thêm

Hồ Sĩ Quang

Hoàng Cảnh Đã

Trần Thị Hương Đoá

Nguyễn Văn Lam

Nguyễn Văn Bữu, Lê Bá Chí

Tăng Thế Đinh

Nguyễn Đức Cự

Nguyễn Hải

Đồ Hoằng

Tư Đồ Minh

Nguyễn Công Bá

Trần Công Hoan

Trực Thuộc BHD

Nhiệm kỳ này, trong thực chất đã mang nhiều ý nghĩa hy sinh.

Sự điều hành Phật sự trong năm 1962 càng biểu lộ rõ rệt hơn đặc tính hy sinh đó.

Ban Hướng Dẫn mở đầu công việc bằng một chủ trương mới mẽ: Thi vượt bậc ngành Thiếu và ngành Đồng.

Các trại thi được mở cho ngành Thiếu tại các địa điểm: Mỹ Chánh, Hội Yên, Trà Trì, Hà Xá, Bích Đông, Bồ Bản, Cam Vũ, Lâm Xuân, Lan Đình. Trại có trên 2.000 trại sinh.

Sự tổ chức các trại thi cũng phản ánh rỏ rệt quan niệm giáo dục và phương pháp áp dụng trong Gia Đình Phật Tử.

Một ban quản trại gồm những Huynh trưởng có năng lực trong vùng đứng ra điều khiển để sát nhận đoàn sinh về phương diện tác phong, tinh thần kỷ luật, ý thức phục vụ .v .v…

Cạnh ban quản trại lại có một ban giám khảo do Ban Hướng Dẫn biệt phái chịu tránh nhiệm khảo sát về năng lực chuyên môn (khảo sát bằng hai phương diện lý thuyết và thực hành).

Về ngành đồng: cuộc thi tổ chức tại các gia đình được thừa nhận chính thức do các Gia trưởng GĐ đó chủ toạ Hội đồng khảo thí.

Thí sinh thuộc 2 ngành gồm tất cả 3.500 đoàn sinh trong số này đã được trúng cách:

• Sơ Thiện:
• Hướng Thiện:
• Tung Bay:
• Chân Cứng:
• Cánh Mềm:
• Mở Mắt:

Lễ cấp phát chứng chỉ và trao cấp hiệu được tổ chức đúng vào ngày 15/4 tức là vào dịp Đản Sanh 2506.

Để gây thêm một ý niệm mạnh mẽ cho việc tu học trong đoàn sinh và Huynh trưởng, một bức thư của anh Trưởng ban được gửi đến cho trại sinh nhân dịp lể phát nguyện thọ Cấp:

“Quý anh chị Huynh trưởng!

          Tư tưởng đại thừa nêu lên rõ rệt tinh thần nhập thế tích cực của Đại thừa Phật Giáo tinh thần nhập thế đó biểu hiện qua chương trình tu học của GĐPT.

Nhập thế không chỉ là đặt định mối tương quan giữa con người và xã hội mà nhập thế còn có nghĩa là tuỳ thuận trào lưu tiến hoá của xã hội và giải quyết những phương thế hành động cho con người mai hậu. Đó là ý nghĩa của sự đào luyện con người theo chủ trương giáo huấn của GĐPT một điểm trọng yếu cần đề cập trước tiên khi trình bày chương trình tu học của GĐPT, vì chương trình này một mặt nhằm rèn luyện cho con người có đủ bản lãnh để hoạt động, trong những điều kiện xã hội hiện đại, mặt khác nhằm hoàn thành đạo hạnh giải thoát cho con người và cái xã hội trong có con người sống.

Các môn học trong chương trình đều quy hướng vào hai mục đích đó, chẳng những làm nảy nở các phương diện trí thức, hoạt động mà còn chú trọng phát triển đời sống tâm linh (tình cảm) nói chung các phương diện thể hiện nhân tính nữa.”

Đoạn khác anh Trưởng ban cũng đề cập đến tránh nhiệm giáo huấn của Huynh trưởng:

“Mọi sự rèn luyện con người đều đòi hỏi những sự cố trường cữu, miên viễn, và con người là một yếu tố tinh thần chịu sự chi phối của hoàn cảnh nhất là đối với tuổi trẻ. Chúng tôi thầm tin rằng quý bác Gia trưởng và các anh chị Huynh trưởng sẽ luôn luôn trung thành với lý tưởng GĐPT  nhận thức rỏ rệt hoàn cảnh thực tại xã hội và sứ mạng đào luyện thanh thiếu nhi theo tinh thần Phật Giáo mà xã hội đã giao phó…

Đối với đoàn sinh, anh cũng không quên nhắc nhở:

Cấp hiệu này là biểu tượng cho đạo hạnh giải thoát: Nhành Bồ Đề với những chồi non tượng trưng cho tinh thần và đạo quả giác ngộ chim oanh vũ tung cánh trên nền trời ửng hồng mang ý nghĩa của sự trưởng thành của tuổi thơ trên đường đời.

Ý nghĩa trên đã tự nói là cái vinh dự với những ai biết tôn trọng đời sống tinh thần trong những đặc trưng cao cả đó.

Đừng xen vào quan niệm thế gian, thế tục hoá tinh thần cấp bậc. Hãy nhận định theo tinh thần Phật giáo: Mang một biểu hiện tượng trưng cho Đạo giác ngộ tức là mang một trách nhiệm, một sứ mạng đối với bản thân và xã hội bên ngoài…

Không có gì mĩa mai bằng mang một biểu hiện tượng trưng trình độ giác ngộ mà không sống đúng với ý nghĩa đặc trưng trong cấp hiệu đó. Không sống đúng theo tinh thần Đạo hạnh trong cấp bậc tức là phản bội lại các cấp bậc, là tự phản bội mình và phản bội tinh thần Phật Giáo…”

Những lời lẽ trên đây gây thêm một ý thức mới và một tinh thần mới trong tinh thần sinh hoạt và tu học của đoàn sinh GĐPT.

Sau đợt công tác này, Ban Hướng Dẫn lại bắt tay vào công việc huấn luyện. Tình hình phong trào trong lúc thúc đẩy công tác huấn luyện phải đặc biệt chú trọng.

Hơn ½ tỉ số HT phải đi tòng quân nhập ngũ. Nhu cầu tình hình đòi hỏi phải bổ sung kịp thời, do đó mà 3 trại huấn luyện Huynh trưởng tập sự được mở liên tiếp trong thời gian một tháng hè còn lại.

• Trại huấn luyện Gio Linh: 70 trại sinh.
• Trại huấn luyện Bồ Bản: 134 trại sinh.
• Trại huấn luyện Cấp I tại Hà Xá: 37 trại sinh.

Các trại huấn luyện này đều theo quy chế tự túc, từ ban quản trại, ban giảng huấn, tất cả đều phải sống và hoạt động trong đời sống trại, tinh thần “Thân giáo” phải đặc biệt thể hiện trong nếp sống của Ban Trại Trưởng. Chính vì thế mà kỷ luật của HT đặc biệt về trách nhiệm được đề cao. Trại sinh vi phạm kỷ luật, dẫu phạm nhẹ cũng bị nhận xét trong tinh thần trách nhiệm của HT. Vì vậy mà ban quản trại đã tỏ ra nghiêm khắc với chính mình và không khoan dung đối với trại sinh ra khỏi trại, trong giọng nói chứa đầy nước mắt của anh trưởng Ban Hướng Dẫn.

(Kỷ niệm sâu đậm mà người viết sử không thể quên)

Nhờ áp dụng cứng rắn tinh thần kỷ luật, nhờ quy chế sinh hoạt của các trại huấn luyện sau này mà tinh thần và trách nhiệm của Huynh trưởng đối với phong trào được rắn chắc thêm.

Sau vụ hè, qua đợt công tác huấn luyện, tiếp theo đó Ban Hướng Dẫn chủ trương phát động công tác xây dựng trường Tiểu học Bồ Đề Diên Sanh.

Trường Tiểu học này, ban đầu do GĐPT quận Nam xây dựng vào năm 1957, nhờ một đợt trình diễn văn nghệ xây dựng trường. Trường này đã có 5 lớp, 50 bộ bàn ghế và ngôi trường làm bằng tranh, phên đất. Qua một thời gian, vì sự cạnh tranh trên phương diện giáo dục, trường càng ngày càng suy sụp đòi hỏi sự chấn hưng lại toàn diện, từ sự cải tổ Ban giáo viên cho tới hình thức trường. Công tác này GĐPT quận Nam không thể thực hiện riêng lẽ mà Ban trị sự Chi hội cũng bất lực mặc dầu GĐPT quận Nam đã chuyển quyền hạn quản trị của mình, khế ước bất động sản (Hai sào đất) cho chi hội Hải Lăng. Do đó mà ban trị sự đã chuyển giao trường lại cho Ban Hướng Dẫn để có thể động viên lực lượng GĐPT toàn Tỉnh vào công việc phục hồi lại trường nói trên, lễ tiếp nhận cử hành vào tháng 12/1961.

Kế hoạch xây dựng được Đại Hội Huynh trưởng toàn Tỉnh chấp thuận.

1. Mỗi đoàn sinh góp một viên PLOTS (trên danh nghĩa).
2. Động viên thêm tài lực và nhân lực của Huynh trưởng và đoàn sinh theo tinh thần tự nguyện.

Mặc dầu được Đại Hội chấp thuận, tuy nhiên vẫn khó khăn vì hoàn cảnh nghèo nàn, hơn nữa công cuộc kiến thiết phải triệt để khai thác năng lực của các em trên mọi phương diện. Trước tình trạng đó, Ban Hướng Dẫn chỉ biết áp dụng mọi biện pháp tinh thần.

“Kêu gọi tham gia ngày Bồ Đề” làm công quả Phật sự kiến thiết trường. Phong trào được phát động rầm rộ để gây phấn khởi cho đoàn sinh, một tinh thần mới được truyền ra….

Ngày đầu tiên là ngày công tác của ban viên Ban Hướng Dẫn phối hợp với anh chị em vùng Mỹ Chánh thực hiện kế hoạch. Lấy sạn cát từ Thác Ma (thượng nguồn con sông Mỹ Chánh) đưa về. Đợt công tác này khá hào hứng, một chuyến xe quân sự của đoàn Huynh trưởng 50 người chạy vùn vụt để tiếng ca hát lại đằng sau.

Khởi hành phối hợp với gần 50 huynh trưởng vùng Mỹ Chánh, khởi hành lúc 2 giờ sáng sau đêm vui lữa trại trong ngày kỷ niệm chu niên GĐPT Lương Điền. 12 chiếc đò lầm lũi trong đêm, ngổn ngang bởi những tay lái chưa thiện nghệ, nói lên sức sống của Huynh trưởng Nam Nữ. Rồi những cuộc đẩy rượt đò qua thác, những lúc lặn lội trên bãi sỏi, lặn hụp dưới dòng nước, phơi mình trong nắng, nhịn đói đến xế chiều (mặc dầu buổi sáng không một bát điểm tâm) hy sinh công quả nhiều nhưng thực thu không được bao nhiêu, độ 5m³ sạn và 4m³ cát được chuyển về bến Lương Điền.

Dẫu kết quả ít ỏi do sự  không chuẩn bị đầy đủ phương tiện, do ít tập quen với đời sống lao động, nhưng đợt công tác đầu tiên quả thật đã gây một sinh khí mới.

Tiếp theo đó là đợt công tác của Huynh trưởng vùng Trường Sanh. Chuyến đi này ít tốn kém mà thu được nhiều kết quả là nhờ sự rút kinh nghiệm chuyến đi trước gần 10m³ cát sạn được khuân về đổ tại bến Trường Phước những ngày mưa gió tới công tác đành bỏ dỡ.

Trong cái nhiệm kỳ mệnh danh là hy sinh này có những công tác đặc biệt chủ trương phát hành học san cho Huynh trưởng học theo phương pháp hàm thụ. Về chủ trương này, kế hoạch đã cụ thể, nội dung học san đã ổn định, Ban biên tập đã thành lập nhưng sự phát hành còn phải đợi giải quyết từng khía cạnh, từng phương tiện.

Nắm vững số Huynh trưởng nhận mua học san. Vì muốn tiết kiệm chung quỹ, nên Ban Hướng Dẫn quyết định mua một máy quay RONÉO bằng cách nhận làm thư ký cho Ban từ thiện Tỉnh Hội lấy tiền thù lao để mua máy và sự hy sinh phải áp dụng. Lần trước một số ban viên Ban Hướng Dẫn nhận làm việc thường trực tại văn phòng và đem lại kết quả: trong 4 tháng nhận được 4.000đ cho ngân sách HT và đã tạm mua máy quay RONÉO để điều hành công việc Phật sự.

Cũng trong nhiệm kỳ này, còn nhiều Phật sự dang dỡ